Πότε κοπιάζει η Χάρη του Θεού για τον άνθρωπο

Από το περιοδικό Ψυχής Δρόμοι και το Ορυχείο του, (τεύχος Νοεμβρίου σελ. 28)

Ο Αρχιμανδρίτης Ζαχαρίας Ζαχάρου

Η μετάνοια στο ψυχολογικό επίπεδο γίνεται με τη συναίσθηση της αμαρτωλότητας και την πάλη προς συγκεκριμένα αμαρτήματα και πάθη. Τουλάχιστον κατά τα πρώτα στάδια και σε ένα μεγάλο βαθμό η μετάνοια αυτή είναι μάλλον εξωτερική. Αφορά επίσης περισσότερο το άτομο που αγωνίζεται για τη διόρθωση της ζωής του και την επανασύνδεση του με τον Θεό της αγάπης. Όταν όμως ο άνθρωπος εξαντλήσει τα όρια των δικών του δυνατοτήτων και ο Θεός ανοίξει τη θύρα του ελέους Του, τότε η μετάνοια παίρνει άλλες διαστάσεις και τελείται στο οντολογικό επίπεδο με άλλη δύναμη και άλλη θεωρία που την εμπνέει.

Η μετάνοια στο ψυχολογικό επίπεδο είναι η φυγή από την αμαρτία. Παρακινείται μάλλον από εξωτερικούς παράγοντες και αισθήματα ενοχής, από τη συναίσθηση ανεπάρκειας και αστάθειας. Ο άνθρωπος βαστάζει τον καύσωνα της μετανοίας αυτής με μεγάλο κόπο. Όταν όμως γίνει η διάβαση στο οντολογικό επίπεδο, τότε η μετάνοια εμπνέεται από την πνευματική θεωρία που ενεργεί η θεία αγάπη. Αποκτά ειρήνη και χαρά, διότι για τον άνθρωπο κοπιάζει πλέον η χάρη του Θεού (Α΄ Κορ. 15:10)

(π. Ζαχαρία Ζαχάρου, Αναφορά στη θεολογία του γέροντος Σωφρονίου , εκδ. Μονής Έσσεξ, σ. 250-252).