Να μη φοβόμαστε και τη σκιά μας πια…

Γράφει ο Θανάσης Μουσόπουλος, Φιλόλογος – συγγραφέας

Συμβαίνουν τόσα περίεργα στις μέρες μας. Από τη μια η εισαγόμενη ‘κρίση’, από την άλλη η πολιτική αβεβαιότητα – οι εκλογές δεν έδωσαν βιώσιμη και πειστική λύση – και η ελλοχεύουσα βία, όλα τούτα μας κάνουν να ‘φοβόμαστε και τη σκιά μας’ που λέει ο λόγος…

Αυτοί που εξ ορισμού έχουν λόγο και χρέος λόγου, σιωπούν. Μιλούν όσοι είναι αλληλέγγυοι με την κρίση και πολλάκις ηθικοί  αυτουργοί.

Η παθογένεια της ελληνικής κοινωνίας δεν αποδεικνύεται από τα μεγάλα, αλλά από τα μικρά, τα καθημερινά. Τα πολλά μικρά συγκροτούν τα μεγάλα. Η ποσότητα κάποια στιγμή μετατρέπεται σε ποιότητα. Και λες «έπεσα από τα σύννεφα, πώς έγινε αυτό χωρίς να το καταλάβω».

Τις τελευταίες μέρες της παγκόσμιας ολυμπιακής ανά τετραετία έκρηξης [και αυτήν πληρώνουμε ως χώρα τώρα] που είναι ‘έκρηξη χλιδής, εμπορευματικότητας,  επιφάνειας και επίδειξης’, ξέσπασε το θέμα ‘Παπαχρήστου’.

Νιώθω την ανάγκη να πω δυο τρία λόγια.

Τόσα χρόνια δάσκαλος, σε επικοινωνία με νέους και νέες, καθημερινά αντιμετώπιζα ένα χιούμορ ανάμεικτο με ρατσισμό, σεξισμό και σοβινισμό. Τα περισσότερα ανέκδοτα που κυκλοφορούν τέτοιου είδους είναι. Μεθοδικά και συστηματικά οφείλουμε να αποδείχνουμε το ‘λάθος’ αυτών των αστείων, ώστε να μην επαναλαμβάνονται. Γιατί, όπως λέγει ο φίλος μου ποιητής Γιώργος Κωτούλας, τέτοιες πράξεις είναι απλώς «μηχανική αναπαραγωγή μιας ηχούς».

Το δεύτερο πράγμα είναι ότι πολλοί άνθρωποι ωριμάζουν  με τους δικούς τους ρυθμούς. Υπάρχει η λεγόμενη μετεφηβική ηλικία, υπάρχει η καθυστέρηση ωρίμανσης. Συχνά η ‘ωρίμανση’ είναι ‘κοινωνικός καταναγκασμός’ και όχι φυσική κατάσταση. Και τα δικαστήρια αναγνωρίζουν αυτά τα ελαφρυντικά.

Το τρίτο και τελευταίο σχόλιο μου αναφέρεται στα όρια της αυστηρότητας. Θυμήθηκα την ‘Αντιγόνη’ του Σοφοκλή. Λέγει ο Κρέων «Ίσθι τοι τα σκληρά άγαν φρονήματα πίπτειν μάλιστα, και τον εγκρατέτατον σίδηρον απτόν εκ πυρός περισκελή θραυσθέντα και ραγέντα πλείστα αν εισίδοις», που σε μια πρόχειρη μετάφραση σημαίνει : «Να ξέρεις ότι και τα πιο άκαμπτα φρονήματα είναι αυτά που κυρίως πέφτουν, και το πιο γερό σίδερο, αν θα το βάλουμε στη φωτιά και σκληρύνει, θα το δεις τις πιο πολλές φορές να ραγίζει και να σπάζει».

Πιστεύω ότι η αυστηρή τιμωρία της Παπαχρήστου δείχνει αδυναμία και ανασφάλεια των τιμωρών, πράγμα που δεν έχει καμιά σχέση με την αθλήτρια και τον αθλητισμό, παρά με τα φαινόμενα παθογένειας της ελληνικής κοινωνίας, αυτά ακριβώς που συγκροτούν την ‘κρίση’. Αν αρχίσουμε να ενοχοποιούμε κάθε λόγο και κάθε σκέψη, για να μην βρεθούμε εμείς αύριο υπόλογοι, η κοινωνία μας θα πέσει στη χειρότερη παγίδα.