Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος: "Στην κρίση βοηθούν ακόμα και οι πτωχοί, λιγότερο οι πλούσιοι"

ΒΟΣΤΩΝΗ. «Μεγάλο κεφάλαιο της ιστορίας μας» και «Ελλάδα έξω από τα σύνορα της Ελλάδος» χαρακτήρισε την Ομογένεια σε συνέντευξή του στον «Εθνικό Κήρυκα» ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος, ο οποίος είναι ο πρώτος Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Ελλάδος που επισκέπτεται επίσημα την Ομογένεια τα τελευταία πενήντα χρόνια.

O Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος είναι προσκεκλημένος του Αρχιεπισκόπου Αμερικής Δημητρίου και αρχίζει την επίσκεψή του την Τετάρτη 15 Μαΐου από τη Βοστώνη, όπου το Σάββατο στις 18 Μαΐου θα αναγορευθεί επίτιμος διδάκτωρ Θεολογίας από τη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού.

Πρωτοστατούντος του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου η Αρχιεπισκοπή Αθηνών και πλείστες όσες Μητροπόλεις συμπαραστέκονται με έργα έμπρακτης αγάπης και αλληλεγγύης στον χειμαζόμενο από την οικονομική κρίση ελληνικό λαό. Όταν τον ρωτήσαμε πώς τα βγάζετε πέρα οικονομικά, είπε: «βοηθούν όλοι οι Έλληνες ακόμα και οι πτωχοί, λιγότερο οι πλούσιοι», ενώ επισήμανε και τη βοήθεια της Ομογένειας, λέγοντας «θα πρέπει να αναφερθούμε και στη βοήθεια πολλών ομογενών, της Αμερικής και άλλων χωρών, που συνεισφέρουν μέσω των Ορθοδόξων και άλλων Εκκλησιών».

Ο Μακαριότατος πιστεύει ότι «η Ελλάδα θα βγει από το αδιέξοδο», αλλά τόνισε ότι «θα ταλαιπωρηθεί και θα πάει χαμένη μία ή δύο γενιές ανθρώπων».

Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος μίλησε με άνεση και ευκρίνεια για πολλά και σοβαρά θέματα, όπως για την εκκλησιαστική περιουσία, για το αν είναι δυνατή η μισθοδοσία του κλήρου από την Εκκλησία, για την πιθανή αλλαγή στην περιβολή των κληρικών με ράσο ή με κοστούμι, για την Αυτοκεφαλία της Εκκλησίας της Ελλάδος, για τους φόβους και τις ελπίδες του.

Ολόκληρη η συνέντευξη του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου έχει ως εξής:

Μακαριότατε, τι μήνυμα κομίζετε στην Ομογένεια της Αμερικής;

H Ελληνική Ομογένεια, όπου κι αν βρίσκεται, αποτελεί ένα μεγάλο κεφάλαιο της ιστορίας μας που αρχίζει από τα βάθη των αιώνων και φθάνει μέχρι σήμερα και θα εξακολουθήσει να υφίσταται. Είναι μία Ελλάδα έξω από τα σύνορα της Ελλάδος. Ο Ελληνισμός δεν γνωρίζει σύνορα. Δεν ταυτίζεται με γεωγραφικά όρια. Μπορεί να μην είναι κράτος ελληνικό, είναι όμως Εθνος ελληνικό. Κομίζω λοιπόν σε αυτήν την Ομογένεια το διαχρονικό χαιρετισμό, τον αδελφικό χαιρετισμό της πατρίδος προς όλους τους ξενιτεμένους.

Τι πιστεύετε για την Ομογένεια; Τι είμαστε εμείς για σας; Πώς μας βλέπετε; Τι θα επιθυμούσατε να αποκομίσετε αναχωρώντας από την Αμερική;

Αυτό που λείπει σήμερα από τη ζωή των ανθρώπων είναι οι αληθινές, οι γνήσιες σχέσεις. Αυτό βαραίνει περισσότερο την ψυχή στους μεσογειακούς λαούς. Αυτές τις σχέσεις θα ήθελα να δω ότι υπάρχουν και πραγματώνονται, και σε εσάς. Όταν αυτό συμβαίνει διασώζονται οι ρίζες, τα συναισθήματα και οι αναμνήσεις ανανεώνονται. Ξαναζούμε πράγματα που ξεθωριάζει η ρουτίνα της καθημερινότητας. Μου δίνεται μία πρωτόγνωρη εμπειρία να γνωρίζω εδώ ότι δημιούργησαν πνευματικοί άνθρωποι της Εκκλησίας, κληρικοί και λαϊκοί. Θέλω να ευχαριστήσω γι’ αυτά τον Σεβ. Αρχιεπίσκοπο Αμερικής κ. Δημήτριο, την Διοίκηση και όλη τη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού και τον επιχώριο Μητροπολίτη Βοστώνης κ. Μεθόδιο. Όλα αυτά τα επιτεύγματά σας θα ήθελα φεύγοντας να τα μεταφέρω στην πατρίδα μας με την επιβεβαίωση ότι οι Έλληνες της Αμερικής αγωνίζονται τον καλόν αγώνα και είναι φίλοι και αδελφοί μας.

Πώς θα περιγράφατε την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Ελλάδα σήμερα;

Έχουν γραφεί τόσα πολλά που θα περίσσευε κάθε δική μου προσθήκη.

Πώς και γιατί περιήλθε η Ελλάδα στο σημερινό σημείο κρίσης;

Ο ρόλος της Εκκλησίας δεν είναι να επικεντρώσει τον αγώνα Της στο τι έφταιξε, ή ποίος έφταιξε. Ο αγώνας μας είναι «τι θα κάνουμε» να δώσουμε προοπτική και όραμα στους συνανθρώπους μας.

Είναι δυνατόν να μας μιλήσετε λίγο για τις προσπάθειες της Αρχιεπισκοπής Αθηνών και γενικότερα της Εκκλησίας της Ελλάδος για την ανακούφιση των χειμαζόμενων ανθρώπων μας στην Ελλάδα;

Δεν είναι μόνο η Αρχιεπισκοπή Αθηνών αλλά όλη η Εκκλησία της Ελλάδος με τις Ιερές Μητροπόλεις που συνεχίζουν να κάνουν αυτό τον καιρό ό,τι έκαναν και άλλοτε σε δύσκολες ώρες Μικρασιατική Καταστροφή, κατοχή ξένων δυνάμεων κ.ά.

Πώς τα βγάζετε πέρα οικονομικά μ’ όλη αυτή τη φιλανθρωπική και κοινωνική δράση;

Βοηθούν όλοι οι Έλληνες ακόμα και οι πτωχοί, λιγότερο οι πλούσιοι. Θα πρέπει να αναφερθούμε και στη βοήθεια πολλών ομογενών, της Αμερικής και άλλων χωρών, που συνεισφέρουν μέσω των Ορθοδόξων και άλλων Εκκλησιών.

Πολλές φορές λόγος πολύς γίνεται για την περιουσία της Εκκλησίας της Ελλάδος. Ποια είναι η πραγματικότητα;

Γίνεται ασφαλώς λόγος για την περιουσία, αλλά λόγος όχι αληθής αλλά προπαγανδιστικός και απενοχοποιητικός. Δημοσίευσα τελευταία ένα σχετικό βιβλίο και σας το αποστέλλω για να το μελετήσετε. Όση περιουσία έχει μείνει από τις κατά καιρούς λεηλασίες, θα μπορούσε να φανεί χρήσιμη εάν επιτευχθεί μία συνεργασία Εκκλησίας, Κυβερνήσεως και Πολιτικών Κομμάτων. Η Εκκλησία από μόνη της δεν μπορεί να κάνει τίποτε, διότι χρειάζονται νομοθετικές ρυθμίσεις. Η Εκκλησία έχει κάνει τις προτάσεις της.

Μπορεί να καταβάλλει την μισθοδοσία των κληρικών ώστε να πάψουν να είναι δημόσιοι υπάλληλοι;

Κάτω από τις σημερινές συνθήκες όχι. Τούτο θα μπορούσε να γίνει αν επεστρέφετο η εκκλησιαστική περιουσία από το Κράτος, το οποίο την δέσμευσε από το 1834 γι’ αυτόν τον σκοπό.

Τι σας λένε οι άνθρωποι όταν σας συναντούν στους ναούς, στις φιλανθρωπικές σας εξορμήσεις;

Οι Έλληνες είναι φιλότιμοι και ευγνώμονες. Όσοι έρχεσθε στην Ελλάδα θα επιβεβαιώσετε αυτή τη διαπίστωση.

Πώς θα εξέλθει η Ελλάδα από τα σημερινά της πνιγηρά αδιέξοδα;

Ασφαλώς θα μπορέσει να βγει από το αδιέξοδο. Έχει τέτοιες εμπειρίες από το παρελθόν. Δυστυχώς όμως θα ταλαιπωρηθεί και θα πάει χαμένη μία ή δύο γενιές ανθρώπων.

Ποιος, πιστεύετε, ότι οφείλει να είναι ο λόγος της Εκκλησίας σήμερα και ποιες οι ποιμαντικές της προτεραιότητες;

Να είναι μία Εκκλησία όχι για γραφειοκρατικές διεκπεραιώσεις ή ένα είδος υπουργείου Θρησκευτικών Υποθέσεων. Αλλά το Σώμα του ζώντος Χριστού μας, που αναγεννά τον άνθρωπο, στηρίζει την ύπαρξή του, βοηθά να συμμετέχει ο πιστός στην πνευματική εκκλησιαστική της ζωή.

Τελικά, Μακαριότατε, πόσο υποψιασμένοι είμαστε σήμερα γι’ αυτό που είναι Εκκλησία από αυτό που δεν είναι;

Το ευχάριστο είναι ότι η Εκκλησία υπάρχει. Από εκεί και πέρα είναι και το χρέος του καθενός. Όσοι πιστοί προσέλθετε.

Ποια πρόταση κομίζει σήμερα η Ορθόδοξη Εκκλησία στον διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο;

Να μην απελπίζεται. Ο Χριστός για χάρη του ανθρώπου εξανθρωπίστηκε και αναστήθηκε. Ο κόσμος έχει νόημα, μέλλον και προοπτική.

Νομίζετε πως θα έπρεπε να είχε γίνει σαφής και διακριτός διαχωρισμός Εκκλησίας και Κράτους;

Ουσιαστικά στην Ελλάδα έχει γίνει ο χωρισμός Εκκλησίας και Κράτους. Χρειάζονται ορισμένες τροποποιήσεις που αναφέρονται στις διοικητικές ρυθμίσεις κάθε φορέως.

Νομίζετε πως θα πρέπει να μεταβληθεί η εξωτερική ενδυμασία των κληρικών, δηλαδή το ράσο να αντικατασταθεί μ’ ένα μαύρο κοστούμι και γραβάτα τουλάχιστον για τους εγγάμους κληρικούς όπως είναι οι κληρικοί του Οικουμενικού Πατριαρχείου;

Είναι ένα θέμα που συζητείται. Άποψή μου είναι ότι αν τούτο αποφασισθεί, θα κάνει στον Έλληνα περισσότερο κακό παρά καλό.

Ήταν τελικά λάθος η Αυτοκεφαλία της Εκκλησίας της Ελλάδος;

Το ζήτημα δεν είναι η Αυτοκεφαλία, αλλά το πώς επιβλήθηκε και πώς χρησιμοποιείται.

Πώς γίνεται σήμερα μέσα στη μία ενιαία, ελεύθερη και αδιαίρετη Ελλάδα να υπάρχουν πέντε διαφορετικά εκκλησιαστικά διοικητικά συστήματα; Μήπως αυτό καθ’ εαυτό είναι αναιρετικό της ενότητας της Εκκλησίας;

Την ενότητα της Εκκλησίας δεν την αναιρούν οι διαφορετικές δικαιοδοσίες όσο η απουσία κοινής πίστης και ζωής, η έλλειψη του συνδέσμου της αγάπης.

Ποιος είναι ο μεγαλύτερος φόβος σας σήμερα και ποια η μεγαλύτερη ελπίδα σας;

Φόβος μου είναι η αδιαφορία των ανθρώπων, ο ατομισμός, η απληστία και η αναζήτηση μόνο της ευμάρειας. Ελπίδα μου, η νέα γενιά και όσοι διαπαιδαγωγηθούν με την αλήθεια της Ελληνορθόδοξης παράδοσης.

Μακαριότατε, πώς επιθυμείτε να περάσετε στην ιστορία της Εκκλησίας και του Έθνους;

Θα σας απαντήσω με μία ρήση του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου: «Η Εκκλησία δεν άρχισε να υπάρχει από μένα, ούτε θα τελειώσει με μένα. Θα συνεχίσει την πορεία της». Καταλαβαίνετε τι σημαίνει αυτό; Να εύχεσθε όλοι μαζί να εργαζόμαστε στον ευλογημένο αμπελώνα της Εκκλησίας χωρίς διακρίσεις. Εξάλλου, το Πνεύμα της Αναστάσεως που ζούμε αυτές τις ημέρες και ο Αναστάς Χριστός μας αυτό μας θυμίζουν: Δεν ήλθαμε να μας διακονούν, αλλά να διακονούμε τους άλλους. Αυτό που πρέπει όλους να μας απασχολεί και να παρακαλούμε τον Χριστό, είναι να βρεθούμε στα δεξιά του Πατρός. Αυτό είναι το σημαντικό. Τα υπόλοιπα στα Εσχατα δεν θα έχουν καμία αξία.