Στην Κωνσταντινούπολη, την Πόλη των Πόλεων, στην καρδιά της Ορθοδοξίας βρέθηκαν
το Σάββατο 25 Οκτωβρίου 2014 τα μέλη του Συλλόγου Ποντίων Ν. Ξάνθης με
σκοπό την επόμενη να συμμετάσχουν, με το χορευτικό τμήμα και την χορωδία του,
στις εορταστικές εκδηλώσεις του Πολιούχου της Πριγκήπου Αγίου Δημητρίου,
προσκεκλημένοι του Μητροπολίτη Πριγκηποννήσων κ.κ. Ιακώβου, ενός καταξιωμένου
Ιεράρχη της Μητρός Εκκλησίας και ένας σημαντικός συνεργάτης του Πατριάρχου μας
κ.κ. Βαρθολομαίου.
Χρέος και προσκύνημα η επίσκεψη μας στην Αγία Σοφία. Μπαίνοντας στο ιστορικό κέντρο της Πόλης τα
μάτια όλων αποζητούσαν να διακρίνουν το περίγραμμα της . Το περίγραμμα του πιό περίλαμπρου και πιο ξακουσμένου ναού που ταυτίζεται με ό,τι πιο μεγαλειώδες, πιο
δοξασμένο, πιο ιστορικό και πιο ιερό υπάρχει μέσα στα επιτεύγματα της
χριστιανικής αρχιτεκτονικής. Αλλά και με
την θλιβερή εκείνη η νύχτα πριν από τη μεγαλειώδη πτώση
του Βυζαντίου, την νύχτα της 28 Μαΐου του 1453.
«Νὰ ἠλὶ ἐμᾶς, νὰ βάι ἐμᾶς, πᾶρθεν ἡ Ρωμανίαν»
«Πλημύρισε» από Πόντο την επόμενη μέρα ο Μητροπολιτικός Ναό τουΑγίου Δημητρίου Πριγκήπου, ένας απότους μεγαλύτερους και ωραιότερους Ιερού Ναούς της Βασιλίδος, με τις νέες και τους νέους του Συλλόγου
μας να παρακολουθούν τη Θεία Λειτουργία
φορώντας με περηφάνια τις φορεσιές των προγόνων τους
Συγκινητική
εμπειρία να συμπροσεύχεσαι με την Ρωμιοσύνη των
Πριγκηποννήσων. Με τους Ρωμιούς ομογενείς μας που ζουν εκεί, συνεχίζουν να
κρατούν αναμμένα τα καντήλια των Ιερών Ορθόδοξων Ναών μας και διατηρούν την
συλλογική μνήμη.
Σε αίθουσα της Μητρόπολης οι νέοι του Συλλόγου μας
ξεδίπλωσαν τα χαρίσματα στους ποντιακούς χορούς κάνοντας μια εξαιρετική
παρουσία και αποσπώντας το θερμό χειροκρότημα. Και όταν σήκωναν τα χέρια ψηλά
και η χορωδία τραγουδούσε τους λυγμούς
των διωγμένων για τι ομορφιές της πατρίδας που άφησαν, τα δάκρυα αυλάκωσαν
πολλά μάγουλα.
Πλούσιες οι ευχαριστίες και τα συγχαρητήρια του
Μητροπολίτη. Μοναδική εμπειρία η αγάπη και τα επαινετικά σχόλια που ακούσαμε
από όλους.
Σε κοντινή απόσταση η Χάλκη και επιβεβλημένη η
επίσκεψη της, ιδιαίτερα η Θεολογική σχολή της Χάλκης . Ανεβήκαμε από τα
δρομάκια που χρησιμοποιούσαν κάποτε οι μαθητές της. Περιδιαβήκαμε τις αίθουσες
διδασκαλίας, καθίσαμε στα θρανία και περπατήσαμε στους διαδρόμους των κήπων
της.
Τόσο στον πηγαιμό όσο και στην επιστροφή από τα
όμορφα αυτά νησιά η λύρα και νταούλι ξεσήκωνε τις καρδιές μας και ο χορός
ακολουθούσε τους κυματισμούς της θάλασσας.
Παραδοσιακό γλέντι το βράδυ και την επόμενη, βόλτα
στον Βόσπορο και στην συνέχεια η
οφειλόμενη επίσκεψη στο Πατριαρχείο και
στον Ιερό Ναό της Παναγίας των
Βλαχερνών ή Βλαχερνίτισσας, από τα γνωστότερα ιερά της Παναγίας και ένα από τα
σημαντικότερα Ορθόδοξα προσκυνήματα της Πόλης.
Ο Ναός έγινε γνωστός από την παλαιότατη και
θαυματουργή εικόνα της Παναγίας των Βλαχερνών, την υπέρμαχο Στρατηγό, που σε
ανάμνηση της βοηθείας της Θεοτόκου προς τους υπερασπιστές του Βυζαντίου
εναντίον των Περσών και Ρώσων, γράφηκε ο γνωστός σε όλους Ακάθιστος Ύμνος.
Όλοι μαζί ψάλαμε «Τη υπερμάχω στρατηγώ….», το
κοντάκιο του Ακάθιστου Ύμνου. Ρίγος, συγκίνηση και δάκρυα. Προσκυνήσαμε την
εικόνα της Παναγίας και ήπιαμε τον αγιασμό που αναβλύζει.
Με τις εικόνες και τις «μυρωδιές» της Πόλης πήραμε
τον δρόμο του γυρισμού.
Ευχή και επιθυμία όλων μας να αξιωθούμε να
επαναλάβουμε αυτό το προσκυνηματικό ταξίδι θύμησης, μνήμης και συμπαράστασης,
γιατί «όποιος μέχρι σήμερα δεν πήγε να προσκυνήσει στην Κωνσταντινούπολη,
τα Ορθόδοξα μνημεία και την Ιστορία μας να σπεύσει ......κι ας πονάει.....έτσι
θέλησε ο καλός Θεός και σίγουρα εμείς φταίμε ..κάτι δεν κάναμε καλά ...κάτι δεν
κάνουμε ακόμα καλά».
Στα
χρόνια του βασιλέως Λέοντος του Μεγάλου (457-474 μ. Χ.) ζούσε
στην Κων/πολη ο όσιος Ανδρέας, ο κατά Χριστόν σαλός. Σαλός είναι
ο τρελλός και κατά Χριστόν σαλοί ονομάζονται κάποιοι άγιοι, οι οποίοι κάνανε
κάποια περίεργα και παράλογα πράγματα, με απώτερο σκοπό να τους θεωρούν
παλαβούς ή παλιανθρώπους και να μη τους τιμούν οι άνθρωποι· και έτσι αυτοί να
ζουν με ταπείνωση και στην αφάνεια. Μια νύχτα που γινότανε αγρυπνία στο ναό
της Παναγίας των Βλαχερνών, ο όσιος Ανδρέας μαζί με τον μαθητή του
Επιφάνιο, που έγινε αργότερα πατριάρχης Κων/πόλεως (520-536 μ. Χ.), είδαν την
Υπεραγία Θεοτόκο οφθαλμοφανώς, όχι σε όραμα, να μπαίνει από την κεντρική πύλη
του ναού. Την συνόδευαν οι Ιωάννης ο Πρόδρομος και Ιωάννης ο
Θεολόγος και πλήθος αγγέλων. Αφού μπήκε μέσα στο ναό προχώρησε στον
σολέα. Εκεί γονάτισε και προσευχήθηκε πολλή ώρα με θερμά δάκρυα υπέρ της
σωτηρίας των πιστών, ενώ την βλέπανε μόνο ο Ανδρέας και ο Επιφάνιος. Αφού
προσευχήθηκε για πολύ η Θεοτόκος σηκώθηκε και μπήκε μέσα στο ιερό, όπου
φυλασσόταν το μαφόριο της δηλαδή το τσεμπέρι της, το πήρε στα χέρια της και
βγαίνοντας έξω το άπλωσε πάνω από τους πιστούς, για να δείξει ότι τους σκέπει
και τους προστατεύει.
Αυτό
είναι το γεγονός το οποίο στάθηκε αφορμή η Εκκλησία μας να καθιερώσει την
γιορτή της αγίας Σκέπης δηλαδή τη γιορτή προς τιμή της Παναγίας, η οποία
σκεπάζει (σκέπει) και προστατεύει το λαό του Θεού και φωτίζει τους πιστούς στο
δρόμο για την τελείωση. Μας σκεπάζει με τις προσευχές της, με τις παρακλήσεις
της και με τα δάκρυά της.
Η
Παναγία μας άπλωσε το μαφόριο της εντός του ναού και σκέπασε όσους αγρυπνούσαν
και προσευχόταν. Με την ενέργεια αυτή θέλει να πει ότι πρέπει να έχουμε
ουσιαστική σχέση με την Εκκλησία για να μας σκεπάσει με τις πρεσβείες της. Την
εορτή της αγίας Σκέπης τη γιορτάζουμε κάθε χρόνο στις 28 Οκτωβρίου.
Δεν είναι τυχαίο ότι οι δύο σημαντικότερες εθνικές γιορτές
του έθνους μας έχουν το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό να συνεορτάζονται με μία
γιορτή της Παναγίας. Την 25η Μαρτίου γιορτάζουμε τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου
και την 28η Οκτωβρίου την Αγία Σκέπη της Θεοτόκου.
Η γιορτή αυτή μετατέθηκε από την εκκλησία μας το
1952 από την 1η Οκτωβρίου την 28η ως ένδειξη ευγνωμοσύνης προς τη μητέρα του
Θεού για τη σκέπη και την προστασία της στον αγώνα των Ελλήνων απέναντι στον
αλαζονικό ιταλικό στρατό.
Δεν χωράει αμφιβολία ότι η εποποιία του 1940,
αποτελεί ένα θαύμα, είναι ένα από τα πολλά θαύματα στην ιστορία των Ελλήνων.
Δεν μπορεί να είναι καρπός αποκλειστικά ανθρώπινου αγώνα. Η θεϊκή χάρη
συνεργάσθηκε με την ανθρώπινη προσπάθεια. Και είναι δίκαιο που μαζί με τα
θριαμβευτικά σαλπίσματα πάνω από τους τάφους των ηρώων, σήμαναν δοξαστικές
καμπάνες για ένα ‘’ευχαριστώ’’ στην Παναγία, σ' εκείνη, στην οποία η εθνική
συνείδηση απέδωσε για μια ακόμα φορά ‘’τα νικητήρια’’. Τη Σκέπη των αγωνιστών.
Την Ελευθερώτρια των σκλαβωμένων.
Γιατί στα κρίσιμα χρόνια του πολέμου οι Έλληνες
εμπιστεύθηκαν στα χέρια της Παναγίας τον αγώνα τους. Ζήτησαν τη μητρική
προστασία της για να υπερασπιστούν τα δίκαιά τους. Και ήταν τόση η πίστη τους,
ώστε την έβλεπαν να τους εμψυχώνει και να τους σκεπάζει, καθώς πολεμούσαν
απεγνωσμένα στα χιονισμένα βουνά της Πίνδου και της Αλβανίας. Η άλλοτε
Υπέρμαχος Στρατηγός των Ρωμηών γίνεται η Αγία Σκέπη των αγωνιστών και το θαύμα
επαναλαμβάνεται. Χάρη στην πίστη που θερμαίνει τις ψυχές τους οι μαχητές
περιφρονούν τη λογική των αριθμών και αντιστέκονται στις σιδερόφρακτες εχθρικές
στρατιές με ηρωισμό που κινεί τον παγκόσμιο θαυμασμό.
1η Σεπτέμβρη 1939 - το ρολόι του κόσμου κτυπά
μεσάνυχτα. Η φασιστική Γερμανία εξαπολύει επίθεση στην Πολωνία. Αρχίζει ο Β'
Παγκόσμιος Πόλεμος.
28η Οκτωβρίου 1940 - Οι Ιταλοί σύμμαχοι του Χίτλερ
ζητούν από τους Έλληνες «γην και ύδωρ». Η τότε Ελληνική Κυβέρνηση, κάτω από την
πίεση της λαϊκής θέλησης απαντά στο τελεσίγραφο του Μουσολίνι με γενική
επιστράτευση. Η Ελλάδα παρασύρεται στη δύνη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Αρχίζει
η σύγκρουση στην Αλβανία. Κάτω από αντίξοες συνθήκες ο ελληνικός στρατός
μάχεται και κερδίζει νίκες. Η άμυνα γίνεται επίθεση. Οι ιταλικές ορδές
απωθούνται 60 χιλιόμετρα μέσα στο Αλβανικό έδαφος. Ο αιφνιδιασμός πέτυχε.
Η Σοφία Βέμπο που το όνομα της είναι δεμένο με αυτήν
τη χρυσή σελίδα της εθνικής μας ιστορίας, η τραγουδίστρια της Νίκης, προκαλεί σκιρτήματα
ενθουσιασμού με τα τραγούδια της που θυμίζουν ακόμα και σήμερα ανεπανάληπτες
εποχές λαμπρής εποποιίας.
Οι Γερμανοί έρχονται αποφασισμένοι να πετύχουν ό, τι
δεν κατάφεραν οι σύμμαχοι τους. Η ελληνική άμυνα σπάει. Ο ανίκητος στρατός της
Αλβανίας συνθηκολογεί.
Κατηφόρισαν με σκισμένα χιτώνια,
με παλιά ντουφέκια.
Δίχως ψωμί στο γυλιό, δίχως σφαίρες.
Μόνο με μικρά οργισμένα ποτάμια
κλείναν τα περάσματα πίσω τους.
Είχαν βαδίσει μήνες και μήνες πάνου
σ' άγνωστες πέτρες, πάνου στο χιόνι μαζί
με τις ελιές τους και τ αμπέλια τους.
άλλος άφησε κει ένα πόδι, ένα χέρι
άλλος άφησε ένα μεγάλο κομμάτι απ την
ψυχή του,
καθένας κι έναν ή πιότερους νεκρούς....
γράφει ο ποιητής Γ. Ρίτσος
Στο βράχο της Ακρόπολης η γερμανική σημαία πληγώνει
τις ψυχές των Ελλήνων. Ο φασισμός επιβάλλει την παρουσία του. Πείνα, στερήσεις,
βασανιστήρια, εκτελέσεις προσπαθούν να κάμψουν το φρόνημα ενός λαού που «δε
βολεύεται κάτω από ξένα βήματα».
Συγκροτούνται οι πρώτες αντιστασιακές ομάδες που
αργότερα θα πάρουν παλλαϊκό χαρακτήρα. Θεριεύει η Εθνική Αντίσταση.
Το όραμα της Λευτεριάς γίνεται ορμητήριο ανταρτών
που χτυπούν τον κατακτητή με κάθε τρόπο. Οι δρόμοι των πόλεων γεμίζουν με
συνθήματα αγανάκτησης του λαού., Κάτω ο φασισμός
Οι κατακτητές αντιδρούν σπασμωδικά. Ομαδικές
εκτελέσεις. Καλάβρυτα, Καισαριανή γίνονται τόποι θυσίας. Η λευτεριά κατακτάται
με αίμα.
Οι Έλληνες ενώνουν τον αγώνα τους με τους λαούς όλου
του κόσμου που γεύτηκαν τη φασιστική κτηνωδία.
6 Ιούνη 1944 - Οι σύμμαχοι ανοίγουν το Δυτικό
Μέτωπο, με την απόβαση της Νορμανδίας. Οι γερμανικές δυνάμεις κτυπιούνται σε
Ανατολή και Δύση.
12 Οκτώβρη 1944 οι Γερμανοί υποχωρούν από την Αθήνα.
Η γαλανόλευκη κυματίζει στην Ακρόπολη.
9 Μαΐου 1945 - Οι χιτλερικοί στρατηγοί υπογράφουν
την χωρίς όρους συνθηκολόγηση, τα όπλα σιγούν. Οι λαοί πανηγυρίζουν. Ο Β
Παγκόσμιος Πόλεμος τελειώνει.
Απολογισμός - 50 εκατομμύρια νεκροί, 90 εκατομμύρια
τραυματίες και 30 εκατομμύρια ανάπηροι. Αμέτρητες υλικές και ηθικές ζημίες. 50
χρόνια πέρασαν από τότε. Ο πόλεμος εξακολουθεί να δείχνει το σκληρό του
πρόσωπο. Το αίτημα παραμένει ΕΙΡΗΝΗ
Ποια αισθήματα;
Ποιος λόγος;
Ποιο σωτήριο μήνυμα;
Ειδοποιήστε αυτούς τους στρατιώτες εκεί που
τουφεκίζουν το αύριο.
Στο Ραδιοφωνικό Σταθμό της Μητρόπολης Ξάνθης
Διακονία Fmστους
93.8 στην Ξάνθη και από το διαδίκτυο από την ιστοσελίδα της Μητρόπολης εδώ: http://www.im-xanthis.gr (γράφει δεξιά: "ακούστε ζωντανά το ραδιόφωνο μας", το πατάτε και ακούτε) η Νάντια Νάκου
ξεκίνησε εκπομπή με τίτλο: «Λόγια καρδιάς» που διαβάζει Λόγια Αγίων και Πατέρων
της Εκκλησίας μας, κάθε Δευτέρα στις 16:00 και σε επανάληψη κάθε δεύτερη
Τετάρτη στις 17:00.
Ξεκίνησε την ανάγνωση του βιβλίου «Δρόμος χωρίς Θεό
δεν αντέχεται» και συγκεκριμένα τον Α Τόμο των Εκδόσεων Εν Πλω, όπου
περιέχονται ιεραποστολικές επιστολές του Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς ο οποίος
υπήρξε Επίσκοπος της Ορθόδοξης Σερβικής Εκκλησίας και θεολόγος. Έζησε από το
1881 μέχρι το 1956. Το Μάιο του 2003, η Ιερά Σύνοδος της Ορθόδοξης Εκκλησίας
της Σερβίας τον διεκήρυξε Άγιο και τον ενέταξε στο Αγιολόγιό της στις 18 Μαρτίου
(Κοίμηση) και στις 3 Μαΐου (Μεταφορά Λειψάνων).Οι επιστολές είναι σε απλούς
ανθρώπους για τα προβλήματα και ζητήματα που του θέτουν.
Όπως έχει ο π. Αλέξανδρος Σμέμαν: «Ο Επίσκοπος
Νικόλαος δεν είναι μόνο ένας μεγάλος Σέρβος. Αποτελεί για όλους εμάς τους
ορθόδοξους την έκφραση της ορθόδοξης πνευματικότητας και καταλαμβάνει περίοπτη
θέση μεταξύ εκείνων που εργάζονται για να κάνουν αιώνια την Ορθόδοξη πίστη».
Μπορείτε να πάρετε μια γεύση από τις επιστολές του
με θέμα η μοναξιά:
«Παραπονιέσαι για τη μοναξιά στη μέση μεγάλης πόλης.
Τόσος λαός γύρω σου κοχλάζει σαν μυρμηγκοφωλιά, και εσύ και πάλι αισθάνεσαι σαν
στην έρημο. Στις μεγάλες γιορτές η κατάσταση είναι ανυπόφορη. Παντού πλημμυρίζει
η χαρά, ενώ εσένα σε πιέζει η λύπη. Οι εορταστικές ημέρες των Χριστουγέννων και
της Ανάστασης σου φαίνονται σαν κάποια άδεια δοχεία, τα οποία εσύ γεμίζεις με
δάκρυα. Όταν αυτές οι άγιες γιορτές βρίσκονται μακριά πίσω ή μπροστά σου,
αισθάνεσαι πιο ήρεμη. Αλλά όταν πλησιάσουν και έρθουν, η θλίψη και η ερημιά
κυριεύουν την ψυχή σου.
Τι να σου κάνω; Θα σου διηγηθώ την ιστορία για τα
Χριστούγεννα της Ιωάννας διότι ίσως σε ωφελήσει. Θα αφήσω όμως να σου διηγείται
εκείνη όπως τα είχε διηγηθεί σε μένα. «Σαράντα και κάτι χρόνια βλέπω εγώ αυτό
τον κόσμο σαν γυναίκα. Ποτέ καμιά χαρά, εκτός από λίγη σαν παιδί στο σπίτι των
γονέων μου. Αλλά μπροστά στον κόσμο δεν έδειχνα λυπημένη. Μπροστά στους
ανθρώπους υποδυόμουν τη χαρούμενη, και στη μοναξιά έκλαιγα. Όλοι με θεωρούσαν
ένα ευτυχισμένο πλάσμα, αφού ως τέτοια έδειχνα. Ακούω, όλοι γύρω μου
παραπονούνται, και οι έγγαμοι και οι άγαμοι, και οι πλούσιοι και οι φτωχοί,
όλοι. Και σκέφτομαι, γιατί κι εγώ να παραπονιέμαι στους δυστυχισμένους για τη
δική μου δυστυχία, και μόνο να αυξάνω τη λύπη γύρω μου; Θεέ, να δείχνω
χαρούμενη έτσι θα είμαι πιο χρήσιμη στον δυστυχισμένο κόσμο, ενώ το μυστικό μου
θα το κρύβω μεσα μου και θα κλαίω στη μοναξιά μου. Προσευχόμουν στον Θεό, για
να μου εμφανισθεί με κάποιο τρόπο, τουλάχιστον μόνο ένα δάχτυλό Του να
αισθανθώ. Προσευχόμουν έτσι, για να μην σβήσω από την κρυμμένη λύπη. Από κάθε
έσοδο έκανα ελεημοσύνη οπουδήποτε είχα ευκαιρία. Επισκεπτόμουν αρρώστους και
ορφανούς, και έφερνα χαρά με τη δική μου φαινομενική χαρά. Πιστεύω σε Σένα,
αγαθέ μου Θεέ, έλεγα συχνά, αλλά Σε παρακαλώ, εμφανίσου μου με κάποιο τρόπο,
για να Σε πιστεύω ακόμα περισσότερο. «Πιστεύω, Κύριε Ω βοήθει μου τη
απιστία»(Μάρκ.9,24)Ω επαναλάμβανα αυτά τα λόγια από το Ευαγγέλιο. Και πράγματι,
βίωσα να μου εμφανιστεί ο Κύριος.
Δυσκολότατες για μένα ήταν οι μεγάλες γιορτές. Μετά
από τη Λειτουργία κλεινόμουν στο δωμάτιο και έκλαιγα ολόκληρα τα Χριστούγεννα
και την Ανάσταση. Όμως τα προηγούμενα Χριστούγεννα εμφανίστηκε ο Θεός. Αυτό
έγινε ως εξής. Πλησίαζε αυτή η μεγάλη μέρα. Εγώ αποφάσισα να ετοιμάσω όλα έτσι
όπως η μητέρα μου ετοίμαζε: και κρέας, και ζυμαρικά, και γλυκά, και όλα τ'άλλα.
Άπλωσα σανό στο σπίτι, πέταξα από τρία καρύδια σε κάθε γωνιά του δωματίουΩας
είναι η Αγία Τριάδα ελεήμων σε όλες και τις τέσσερις πλευρές του κόσμου. Και
κάνοντας όλα αυτά ασταμάτητα προσευχόμουν: Κύριε, στείλε μου επισκέπτες αλλά
εντελώς πεινασμένους και φτωχούς! Σε παρακαλώ, εμφανίσου μ'αυτόν τον τρόπο! Που
και που μου ερχόταν η σκέψη: τρελή Ιωάννα, τι επισκέψεις περιμένεις τα
Χριστούγεννα! Αυτή την άγια μέρα ο καθένας βρίσκεται στο σπίτι του ποιος θα
μπορούσε να έρθει ως επισκέπτης σε σένα; Κι εγώ έκλαιγα και έκλαιγα... Όμως και
πάλι επαναλάμβανα εκείνη την προσευχή και ετοίμαζα.
Όταν τα Χριστούγεννα γύρισα από την Εκκλησία, άναψα
το κερί, έστρωσα το τραπέζι, έβαλα όλα τα φαγητά, και τότε άρχισα να περπατώ
από δω κι από κει στο δωμάτιο. Θεέ μου, μην με εγκαταλείψεις! Πάλι
προσευχόμουν. Στο δρόμο λίγοι περνούσαν. Είναι Χριστούγεννα, αλλά και ο δρόμος
μας είναι απόμερος. Όμως μόλις το χιόνι έτριζε κάτω από τα πόδια κάποιου, εγώ
πεταγόμουν στην πόρτα! Άραγε είναι ο επισκέπτης μου; Δεν είναι. Να, προσπέρασε.
Το μεσημέρι ήρθε και πέρασε, και εγώ μόνη. Άρχισα να κλαίω και κραύγασα: τώρα
βλέπω, Κύριε, ότι με εγκατέλειψες εντελώς! Έκλαιγα έτσι και σιγοέκλαιγα
συνεχώς! Ξαφνικά χτύπησε κάποιος την πόρτα, και εγώ άκουσα φωνές: δώσε αδελφέ,
δώσε αδελφή! Γρήγορα έτρεξα και άνοιξα την πόρτα. Μπροστά μου ένας τυφλός και ο
οδηγός του, και οι δυο σκυμμένοι, κουρελιασμένοι, παγωμένοι. Ο Χριστός
γεννήθηκε, κύριοί μου! φώναξα εγώ χαρούμενα. Αληθώς γεννήθηκε! κροτάλιζαν με τα
δόντια εκείνοι τρέμοντας. Έλεος, αδελφή, ελέησέ μας! Δεν σου ζητάμε χρήματα.
Από το πρωί κανένας δεν μας πρόσφερε ψωμί, λίγα λεφτά ή από ένα ποτήρι με ρακί.
Πεινάμε πολύ. Εγώ πέταξα από τη χαρά μου ως τον τρίτο ουρανό. Τους οδήγησα στο
σπίτι και τους έβαλα στο γεμάτο τραπέζι. Τους σέρβιρα κλαίγοντας από χαρά.
Εκείνοι με ρώτησαν παραξενεμένοι: «Γιατί κλαις, κυρία;». Από χαρά, κύριοί μου,
από καθαρή και φωτεινή χαρά! Εκείνο για το οποίο προσευχόμουν στον Θεό ο Θεός
μου το έδωσε. Μερικές μέρες εγώ Του προσεύχομαι, να μου στείλει ακριβώς
τέτοιους επισκέπτες όπως είσαστε εσείς, και να, Αυτός μου έστειλε. Δεν ήρθατε
εσείς έτσι τυχαία, αλλά σας έστειλε ο αγαθός μου Κύριος. Αυτός σήμερα μου
φανερώθηκε μέσα από σας. Αυτά είναι τα πλέον χαρούμενα Χριστούγεννα στη ζωή
μου. Τώρα ξέρω, ότι είναι ζωντανός ο Θεός μας. Δόξα σ' Εκείνον και ευχαριστία!
«Αμήν», απάντησαν οι αγαπητοί μου επισκέπτες. Τους κράτησα έως το βράδυ, τους
γέμισα τις τσάντες και τους αποχαιρέτησα».
Τέτοια ήταν τα προηγούμενα Χριστούγεννα της Ιωάννας.
Δώσε Θεέ, να είναι φέτος ακόμα πιο χαρούμενα. Προσευχήσου κι εσύ, κόρη, να σου
φανερωθεί ο ουράνιος Πατέρας με κάποιο τρόπο -και στον Θεό οι τρόποι είναι
πολλοί- και θα ζήσεις θαύμα. Μην ετοιμάζεσαι για λύπη σε τούτη τη μεγάλη μέρα,
αλλά να ετοιμάζεσαι για χαρά. Και ο Πανορατικός, ο Παντελεήμων, θα σε κάνει
χαρούμενη».
«Στις εφηβικές μου αναμνήσεις συνυπάρχουν τα πάρτι,
η ρόκ μουσική και η γιαγιά μου. Για εκείνην, η ρόκ μουσική δεν ήταν παρά ένας
κακότεχνος θόρυβος. Πάντως σεβόταν περισσότερο την νεανική μας σύγχυση, από όσο
εμείς την νηφάλια σοφία της. Ήξερε που πηγαίναμε, αλλά ποτέ δεν έμπαινε στον
πειρασμό να αντιπαρατεθεί προς ό,τι θεωρούσε φυσικό για την ηλικία μας.
Σηκωνόταν, μας φιλούσε, ευχόταν να περάσουμε καλά, κι ύστερα προσέθετε να
έχουμε τον Χριστό στην καρδιά μας εκεί που θα είμαστε, και ας κάνουμε ό,τι θέλουμε.
Μετά μας σταύρωνε, ευχόταν να είναι η Παναγιά μαζί μας, και συμπλήρωνε
διστακτικά, σαν να μην ήταν σίγουρη αν έπρεπε όχι να το ξεστομίσει, να μην
αργήσουμε, γιατί θα προσευχόταν για μας όσο λείπαμε και δεν άντεχε να
ξενυχτάει... Τελειόφοιτος της Ιατρικής, αφελώς πεπεισμένος για την παντοδυναμία
της επιστήμης, βρέθηκα στην Μονή Τιμίου Προδρόμου στο Έσσεξ. Έμεινα μόνο λίγες
μέρες στο μοναστήρι αλλά η ανακάλυψη υπήρξε συγκλονιστική. Οι μοναχοί ζούσαν με
τον τρόπο της γιαγιάς μου. Αναγνωριστικά σημάδια: το κομποσχοίνι, το
ανεπιτήδευτο χαμόγελο και η άνευ όρων αποδοχή του άλλου.
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα πήγα να δω τη γιαγιά.
Μισοαστεία-μισοσοβαρά της είπα κάποια στιγμή: «Τόσα κομποσχοίνια έχεις, δεν θα
μου δώσεις κι εμένα ένα;» Σοβάρεψε απότομα. Σχεδόν βούρκωσε. Πήγε και μου έφερε
ένα κομποσχοίνι μεταξωτό και είπε: «Πάρτο. Είναι το δικό σου. Στο φυλάω τρία
χρόνια και περίμενα πότε θα μου το ζητήσεις». Η γιαγιά μου περίμενε να γυρίσω·
από τα πάρτι, από τήν Αγγλία, από τον λανθασμένο δρόμο. Εγώ, και όσοι άλλοι
συμπεριλαμβάνονταν στην προσευχή της... Λίγους μήνες, πριν την αναχώρηση από τα
επίγεια, με είχε πάρει ιδιαιτέρως και με αιφνιδίασε πάλι. Σε ένα χαρτοκιβώτιο
είχε μαζέψει μια σειρά με όλα τα λειτουργικά βιβλία. Με την ίδια απλότητα, που
μου έδωσε το «δικό μου» κομποσχοίνι, μου άφησε ρητή εντολή: «Αν κάποιος από σας
γίνει ιερέας, θα τα κρατήσει αυτός. Αν όχι, θα βρεις κάποιο φτωχό ναό και θα τα
δώσεις εκεί»...
Στην κηδεία της πολλοί άγνωστοι εμφανίστηκαν και
μιλούσαν γι' αυτήν με ευγνωμοσύνη. Όπως εκείνη η ηλικιωμένη κυρία, που έλεγε
ότι η γιαγιά συνέχισε να την δέχεται στο σπίτι της, όταν όλοι την απέφευγαν.
Και αυτό, γιατί απόκτησε ένα εξώγαμο παιδί λίγο μετά τον πόλεμο και την
θεωρούσαν πόρνη. Διηγιόταν, ανάμεσα στα κλάματα, πως της έχωνε τσάντες με
τρόφιμα κάτω από το παλτό, παρακαλώντας την να μην το μάθει κανείς...».
Η γιαγιά μου και πολλοί άλλοι ευλογημένοι παππούδες
και γιαγιάδες αναπαύονται πια εν ειρήνη. Η ευθύνη για το σήμερα και το αύριο
έχει περάσει στα χέρια μας. Καλούμαστε να καθρεφτίσουμε τον εαυτό μας στην
παρακαταθήκη που μας άφησαν και να προβληματιστούμε σοβαρά για τον τρόπο, που
θα διαχειριστούμε την πνευματική μας κληρονομιά.
Από το βιβλίο "Παραμυθητική θεολογία" του π. Αδαμάντιου Αυγουστίδη
Τρίτος σταθμός της εκδρομής μας στην Πόλη ήταν η Παναγία των Βλαχερνών. Μεγάλη η ιστορία της και σας την παραθέτουμε όπως την βρήκαμε στην ιστοσελίδα http://www.ec-patr.org/
Να σημειώσουμε πως το βίντεο είναι μέσα στην εκκλησία όπου ψάλλαμε τον Ακάθιστο Ύμνο! Μεγάλη η συγκίνηση και η χαρά μας!
Άρωμα Κωνσταντινούπολης στην Ξάνθη, μας μετέφερε η μαγείρισσα Μαρία Εκμεκτσίογλου, πολυβραβευμένη και γνωστή στην Πόλη και στην Ελλάδα, μέσα από τους τηλεοπτικούς μας δέκτες. Ήταν καλεσμένη στην 1η Πανελλήνια Γενική Έκθεση Ξάνθης,
στο Κλειστό Γυμναστήριο «Φίλιππος Αμοιρίδης» χθες το βράδυ. Ομολογουμένως ήταν μια πετυχημένη εκδήλωση που διοργάνωσε το Επιμελητήριο Ξάνθης, αφού ήταν πολύς ο κόσμος που παραβρέθηκε για να δει από κοντά την κα Εκμετσίογλου και τις πολίτικες συνταγές της. Το χουνκιάρ μπεγιεντί και το κους κους με τα παϊδάκια. Κοντά της είχε και τους δύο γιους της ενώ ο τρίτος έμεινε στο εστιατόριο στην Κωνσταντινούπολη, όπως είπε η ίδια. Αρκετοί ήταν αυτοί που αγόρασαν το βιβλίο που έγραψε με τον Αντάρ Γκιοκτσέν, "Γεύσεις και αρώματα από τις δύο μεριές του Αιγαίου", ζήτησαν την υπογραφή της και φωτογραφήθηκαν μαζί της!
Ήταν πρόσχαρη, χαμογελαστή και δεν είχε ίχνος βεντετισμού... Οι μυρωδιές από τα φαγητά μας "τρύπησαν τη μύτη" και μας εξέπληξε το γεγονός πως και στα δύο φαγητά έβαλε αποξηραμένα δαμάσκηνα και στο κους κους και φυστίκι αιγίνης!!! Προτίμησε το σκόρδο και στα δύο φαγητά και το συνέστησε σε όλους να το βάζουν ιδίως το χειμώνα, λέγοντας πως είναι αντικαρκινικό. Αποκάλυψε πως θα τη βλέπουμε από το Φεβρουάριο στον τηλεοπτικό σταθμό ALPHA με γυρίσματα στην Ανατολή, τα οποία ήδη άρχισε, γιατί εκεί χειμωνιάζει πιο γρήγορα. Επίσης, μας είπε πως πρόκειται να εκδοθεί και άλλο βιβλίο συνταγών και μετά από δύο χρόνια θα εκδόσει μυθιστόρημα.Πολλές τοπικές επιχειρήσεις πρόσφεραν τα προϊόντα τους για να γίνει αυτή η εκδήλωση ενώ στο τέλος τα δώρισαν στο πλήθος που στην κυριολεξία έπεσε πάνω τους! Η έκθεση κλείνει αύριο
Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2014 και ώρα 20:00 με τη μεγάλη μουσική συναυλία με τίτλο:
«Όταν συναντιούνται οι φίλοι»
Η είσοδος
είναι ελεύθερη Με τους θαυμάσιους καλλιτέχνες:ODashoKurti,
έχοντας συνεργαστεί με τους περισσότερους σπουδαίους δημιουργούς και
τραγουδιστές (Γ. Νταλάρας, Ε. Βιτάλη, Γλυκερία, Α. Βαρδής, Δ. Ζερβουδάκης, Γ.
Καλατζής, Ε. Τσαλιγοπούλου κ.α.) βάζει την βαλκανική σφραγίδα και το προσωπικό
του στυλ. Ο Βασίλης Προδρόμου, μετά τις επιτυχίες δισκογραφικές και live δραστηριότητες στην
πρωτεύουσα, έχει πολλά να πει μέσα στον χειμώνα 2014-2015. Ο Γιώργος Γεωργόπουλος, είναι ο κορυφαίος δεξιοτέχνης του μπουζουκιού
της γενιάς του. Ο Δημήτρης Σίντος, όπως προδίδει και το επώνυμό του «Σίντο» - νίζει
την ορχήστρα και δίνει παλμό. Ο Στέφανος Σεκέρογλου, με στιβαρό δοξάρι φέρνει έναν ευρωπαϊκό αέρα. Και η «ντόπια» Χρύσα Μωραΐτη, με τη ζεστή χροιά της
δίνει μια γλυκιά αύρα στην παραπάνω ανδροπαρέα! Με αγάπη και σεβασμό στην τέχνη
της μουσικής και ειδικά της ελληνικής, σας ευχόμαστε … καλή ακρόαση!
Δεύτερος σταθμός στην Κωνσταντινούπολη ήταν η Μονή της
Χώρας, γνωστή σήμερα ως Καριγιέ Τζαμί (τουρκ. Kariye Camii ή Kariye Müzesi), που
υπήρξε ελληνικό χριστιανικό μοναστήρι στην Κωνσταντινούπολη που μετατράπηκε από
τους Οθωμανούς σε τζαμί κατά το 16ο αιώνα. Από το 1958 λειτουργεί ως μουσείο. Η
μονή χτίστηκε στη θέση της σημερινής συνοικίας Εντιρνέ Καπού, νότια του
Κεράτιου κόλπου και σε κοντινή απόσταση από τα Θεοδοσιανά τείχη. Το μνημείο
σήμερα είναι γνωστό με το όνομα Μουσείο Χώρας.
Μπήκαμε μέσα με τα ακουστικά μας και ο ξεναγός μας, ο
Γιώργος, μας έκανε την ξενάγηση, φορώντας το μικρόφωνο του. Μας είπε πως για να γίνει πλήρης
ξενάγηση στον χώρο αυτό, χρειάζονται τουλάχιστον τρεις μέρες, από το πρωί μέχρι το βράδυ. Γεγονός το οποίο
έζησε πρόσφατα με φοιτητές που σπουδάζουν βυζαντινή ιστορία. Πραγματικά στη Μονή της Χώρας βλέπεις εικόνες από τα απόκρυφα
Ευαγγέλια που είναι τόσο τρυφερές και δείχνουν την καθημερινότητα του
Θεανθρώπου και της Παναγίας μας! Όμορφες εικόνες που δεν συναντάς πουθενά αλλού, παρά εδώ στη Μονή της Χώρας.
Θυμάμαι τώρα μια από αυτές. Την Παναγία έγκυο
μπροστά στο Νομάρχη της περιοχής να τη ρωτάει αν είναι έγκυος και ο Ιωσήφ να προτάσσει
το χέρι του και να λέει πως είναι η γυναίκα του, με την πρόθεση να την
προστατέψει.
Η εικόνα της Ανάστασης είναι μοναδική επίσης αφού ο
Χριστός κρατάει από τους καρπούς των χεριών τον Αδάμ και την Εύα.
Επίσης συναντάμε
το Θεό με μορφή, μια εικόνα που δεν την συναντάς σε άλλη εκκλησία…Δυστυχώς λόγω εργασιών περιοριστήκαμε μόνο στο νάρθηκα.
Αν πάτε Κωνσταντινούπολη αξίζει να ξεναγηθείτε στη
Μονή της Χώρας!
ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ
«Χωρίον» ή «Χώρα» έλεγαν οι Βυζαντινοί την έξω των
χερσαίων τειχών πεδινή γη και η ονομασία της μονής οφείλεται μάλλον στην ύπαρξη
παλαιότερου ναού έξω από τα τείχη του Κωνσταντίνου Α'. Όταν ο Θεοδόσιος Β΄
έχτισε τα νέα τείχη της Κωνσταντινούπολης, η μονή διατήρησε τον παραδοσιακό
προσδιορισμό «εν τη Χώρα», παρά το γεγονός πως ανήκε στον περίβολο των
οχυρώσεων.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ
Πάνω από την μεγάλη θύρα από την οποία εισέρχονταν
εκ του εσωτερικού νάρθηκα στο ναό, βρίσκεται η εικόνα του Θεοδώρου του
Μετοχίτη, δια μωσαϊκού, που δείχνει τον Μετοχίτη να προσφέρει στον εν θρόνο
καθισμένο Σωτήρα Χριστό το σχέδιο του ναού. Ο ναός είχε δύο νάρθηκες τους
οποίους κοσμούσαν μωσαϊκά και τοιχογραφίες του Θεόδωρου Μετοχίτη. Τα μωσαϊκά
του δεύτερου νάρθηκα είναι έξι ημικύκλια που απεικονίζουν τον Χριστό να
θεραπεύει ποικίλες ασθένειες. Επίσης πάμπολλες εικόνες διακοσμούν τος τρούλους
και τους τοίχους. Οι εικόνες είναι από τις ωραιότερες Βυζαντινές. Τα χρώματα
είναι έντονα, οι αναλογίες των μελών αρμονικές και η έκφραση των προσώπων
φυσική. Ο μεσαίος τρούλος έχει μία ρωγμή που τον διασχίζει. Στο εσωτερικό του
ναού διασώζονται διάφορα μάρμαρα αρμονικής συναρμογής. Οι Οθωμανοί έχουν
καλύψει μερικές επιφάνειες με ασβέστη.
ΙΣΤΟΡΙΑ
Η πρώιμη ιστορία της μονής δεν είναι γνωστή με
βεβαιότητα. Η παράδοση που τη συνοδεύει τοποθετεί την ίδρυσή της τον 6ο αιώνα
από τον άγιο Θεόδωρο, ενώ έχει αποδοθεί και στον Κρίσπο, γαμπρό του αυτοκράτορα
Φωκά (7ος αι.). Σήμερα έχει αποδειχθεί πως ο ναός χτίστηκε το διάστημα 1077-81
από την πεθερά του Αλεξίου Α΄ Κομνηνού Μαρία Δούκαινα, στη θέση παλαιότερων
κτισμάτων που χρονολογούνται τον 6ο και 9ο αιώνα. Υπέστη σοβαρή φθορά, πιθανώς
εξαιτίας σεισμού, και επισκευάστηκε το 1120 από τον Ισαάκιο Κομνηνό. Ο
Θεόδωρος Μετοχίτης συνέβαλε στην ανακαίνισή της (1316-21) και ήταν υπεύθυνος για
την προσθήκη του εξωνάρθηκα, του νότιου παρεκκλησίου, καθώς και για το διάκοσμο
του ναού που περιλάμβανε αξιόλογα ψηφιδωτά και τοιχογραφίες. Επιπλέον,
κληροδότησε στη μονή σημαντική περιουσία, χτίζοντας παράλληλα νοσοκομείο και
δωρίζοντας σε αυτή την αξιόλογη συλλογή βιβλίων του, με αποτέλεσμα να
προσελκύσει αργότερα σημαντικούς λογίους. Η μονή μετατράπηκε σε οθωμανικό
τέμενος με εντολή του μεγάλου βεζίρη του σουλτάνου Βαγιαζήτ Β΄ (1481-1512) και
έγινε γνωστό ως Καριγιέ Τζαμί. Σημαντικό μέρος της διακόσμησης του ναού
καταστράφηκε. Το 1948 τέθηκε σε εφαρμογή πρόγραμμα αναστήλωσης του μνημείου και
από το 1958 λειτουργεί ως μουσειακός χώρος.
ΤΑ
ΚΕΙΜΗΛΙΑ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ
Ο Συμεών μας αναφέρει διηγούμενος το μαρτύριο του
Αγίου Βαβύλα, που αποκεφαλίστηκε στην Νικομήδεια το έτος 298 επί βασιλείας του
Μαξιμιανού: «ελθόντες δια νυκτός έβαλαν τα λείψανα των Αγίων μέσα εις έν μικρόν
πλοίον, και τα επήγαν εις τήν Κωνσταντινούπολην ... τα ενταφίασαν έξω του
τείχους της πόλεως κατά το βόριον μέρος, όπου είναι μοναστήριον, Χώρα
ονομαζόμενον». Στην μονή αυτή επίσης διέμεινε τα τελευταία του χρόνια ο
πατρίκιος Θεόδωρος Μετοχίτης όπου πέθανε και ετάφη τον Μάρτιο του 1332. Η μονή
συλήθηκε και λεηλατήθηκε από τους Οθωμανούς κατά την Άλωση της
Κωνσταντινουπόλεως.
Στην Κωνσταντινούπολη των Βυζαντινών βασιλέων
εκτελούντο δυο επίσημες λιτανείες. Η μία λιτανεία γινόταν γύρω στις 28 Ιουλίου
με την έξοδο του σταυρού από τα ανάκτορα και περιφερόταν σε όλες τις εκκλησίες,
αγυιές και οικίες μέχρι την ανακομιδή του στο παλάτι την 14η Αυγούστου. Η
λιτανεία αυτή είχε σκοπό να φυλάξει ο Θεός τους πιστούς από τα ολέθρια
νοσήματα.
Η
ΕΠΙΣΗΜΗ ΛΙΤΑΝΕΙΑ
Η δεύτερη λιτανεία γινόταν με την περιφορά της
εικόνας της Παναγίας της Οδηγήτριας, έργο του Ευαγγελιστή Λουκά, και την οποία
στον καιρό της πολιορκίας την περιέφεραν στα τείχη για να εμψυχώνουν τους
πολιορκημένους. Η εικόνα έμενε στο παλάτι καθόλη την διάρκεια της μεγάλης
νηστείας του Πάσχα. Την Δευτέρα της Δικαινησίμου «μετά το εν τέλει», προέπεμπε
αυτήν ο βασιλεύς, «μέχρι και των Υψηλών εκτός». Μετά την λιτανεία, η εικόνα
κατατίθονταν στην σεβάσμια μονή της Χώρας εις κοινή απάντων προσκύνηση. Οι
Οθωμανοί, κατά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης, εισέβαλαν και στην Μονή της
Χώρας, άρπαξαν την εικόνα της Οδηγήτριας και την κατατεμάχισαν.
Το αγίασμα βρίσκεται στον υπόγειο Ναό και
αποτελείται από μαρμαρόκτιστη πηγή, το νερό της οποίας θεωρείται αγιασμένο. Απ'
εδώ διαδόθηκε ο τύπος της Παναγίας Ζωοδόχου Πηγής σε όλο τον ορθόδοξο κόσμο.
Η Παναγία Μπαλουκλιώτισσα είναι γνωστή στους Έλληνες, από την
Λωξάντρα, το βιβλίο που έγινε τηλεοπτική σειρά και αν και μικρή τότε θυμόμουν
το τάμα της πρωταγωνίστριας σ’ αυτήν την εκκλησία για να τεκνοποιήσει, αφού ήδη
είχε μεγαλώσει τα αδέλφια της και τα παιδιά του άντρα της. Τότε είχε τάξει όλα
τα κοσμήματα της και το θαύμα της Παναγίας έγινε! Ήταν η δεύτερη φορά που
επισκέφθηκα αυτήν την εκκλησία, αφού πριν 9 χρόνια είχα βρεθεί εκεί συμμετέχοντας
σε μια αποστολή Δημάρχων και δημοσιογράφων στα πλαίσια της συνάντησης Δικτύων
Δήμων Ανατολικής και Δυτικής Θράκης.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΝΑΟΥ
Ο ναός αποκαλείται συνήθως «Παναγία Μπαλουκλί». Το
επίθετο είναι τούρκικο και προέρχεται από τη λέξη μπαλούκ που σημαίνει ψάρι.
Σύμφωνα με την παράδοση όταν η Πόλη έπεσε στα χέρια των Τούρκων, η είδηση
έφτασε στον ηγούμενο του μοναστηριού καθώς τηγάνιζε ψάρια. Ο ηγούμενος δεν
μπορούσε να πιστέψει πως η Παναγιά επέτρεψε να πέσει η πόλη της στα χέρια των
αλλοθρήσκων και είπε: «Μόνο αν αυτά τα μισοτηγανισμένα ψάρια ζωντανέψουν θα το
πιστέψω». Αμέσως τα ψάρια πετάχτηκαν από το τηγάνι, έπεσαν στο νερό του αγιάσματος
και κολυμπούσαν.
Σύμφωνα με την επικρατέστερη παράδοση, δυτικά της
βυζαντινής Κωνσταντινούπολης, σε μια καταπράσινη περιοχή με πολλές πηγές και
ρυάκια με γάργαρα νερά όπου αφθονούσαν τα ψάρια, έρχονταν οι αυτοκράτορες για
λίγη ξεκούραση την άνοιξη να απολαύσουν τα μαγευτικά της χρώματα. Γύρω στο 450μ.Χ.
ένας στρατιώτης, ο Λέων, περνώντας από την περιοχή άκουσε έναν τυφλό να ζητά
νερό. Ο Λέων, κοντοστάθηκε να βοηθήσει και, ενώ προβληματιζόταν πού να βρει
νερό, άκουσε μια γλυκιά γυναικεία φωνή να του υποδεικνύει μιαν κοντινή πηγή
χωρίς όμως να βλέπει καμία γυναίκα. Παραξενεμένος προχώρησε, βρήκε την πηγή και
έφερε νερό στον τυφλό. Ο τυφλός αφού ήπιε, έβαλε λίγο στο πρόσωπό του να
δροσιστεί και, ω του θαύματος, ανέβλεψε! Ο Λέων έμεινε απορημένος και
κατάπληκτος στην αρχή, αλλά γρήγορα κατάλαβε πως η φωνή και το θαύμα που ακολούθησε
ήταν έργο της Παναγίας.
Στην αυλή της Ζωοδόχου Πηγής βρίσκονται οι τάφοι
των Οικουμενικών Πατριαρχών.
Όταν μετά από λίγα χρόνια ο απλός στρατιώτης έγινε ο
τρανός αυτοκράτορας Λέων ο Μέγας, έκτισε στην περιοχή μεγαλόπρεπο ναό προς τιμή
της Θεοτόκου και τον ονόμασε «Πηγή». Φρόντισε ιδιαίτερα τη θαυματουργή πηγή που
έγινε πια το αγίασμα του ναού. Η χάρις της Παναγίας και η θαυματουργός επίδραση
του αγιάσματός της κατέστησαν σύντομα το ναό μεγάλο προσκυνηματικό κέντρο.
Στην αυλή υπάρχουν κάτω μαρμάρινες πλάκες από τάφους της Καππαδοκίας. (Δεν υπάρχουν όμως τάφοι από κάτω)
Τον ένατο αιώνα ο υμνογράφος Ιωσήφ συνέθεσε ειδικό
ύμνο προς τη Θεοτόκο που τον ονόμασε «Ζωοδόχος Πηγή». Έκτοτε επεκράτησε και το
προσωνύμιο αυτό για την Παναγία. Σε ανάμνηση των εγκαινίων του ναού η Ορθόδοξη
Εκκλησία καθιέρωσε γιορτή την Παρασκευή της Διακαινησίμου.
Το 559 ο Αυτοκράτορας Ιουστινιανός, θεραπευμένος από
λιθίαση κάνοντας χρήση του νερού της Πηγής, ανακαίνισε το ναό και έκτισε γύρω
του ανδρικό μοναστήρι με υλικά που είχαν περισσέψει από την Αγιά Σοφιά. Ο ναός
καταστράφηκε και ανοικοδομήθηκε πολλές φορές. Η πέμπτη και τελευταία φορά
ανοικοδόμησής του ήταν 1830. Στην αυλή του ναού θάβονται οι Οικουμενικοί
Πατριάρχες.