Πραγματικοί άστεγοι πρωταγωνιστές σε δρώμενο σε Φεστιβάλ: Οι προσωπικές τους ιστορίες

Πραγματικοί άστεγοι ήταν οι πρωταγωνιστές σε ένα πρωτότυπο διαδραστικό δρώμενο με τίτλο «Στη μέση του δρόμου» που παρουσιάστηκε στις 8 και 9 Ιουλίου στα πλαίσια του Φεστιβάλ Επιδαύρου Αθηνών. Μια πολύ καλή μου φίλη πήγε και παρακολούθησε μια ιστορία από τις επτά που παρουσιάστηκαν και μου τη διηγήθηκε σήμερα. Ομολογώ πως μου προκάλεσε πολύ έντονα το ενδιαφέρον μου γι’ αυτό και θέλω να τη μοιραστώ μαζί σας. Καταρχήν θα παραθέσω κάποια στοιχεία που τα αλίευσα από την ιστοσελίδα του φεστιβάλ:

«Από τις 2 έως τις 8 Ιουλίου, 28 «θεατές» κάθε μέρα, για μία ώρα, θα ακούσουν τις ιστορίες 7 ανθρώπων που κάποια στιγμή της ζωής τους ατύχησαν και βρέθηκαν χωρίς σπίτι, κι αν θέλουν, θα συζητήσουν μαζί τους. Ο Πρόδρομος Τσινικόρης επιμένει σ’ ό,τι τον ενδιαφέρει περισσότερο –το θέατρο-ντοκουμέντο– παρουσιάζοντας αυτήν τη φορά ένα audio-walk στην πλατεία Κλαυθμώνος, με θέμα του τους αστέγους της Αθήνας.

Οι θεατές του Φεστιβάλ εξοπλισμένοι με mp3 player και ακουστικά θα έχουν τη δυνατότητα να ακούσουν τις φωνές των πιο σιωπηλών συμπολιτών μας. Στα κείμενα, που θα είναι διαφορετικά μεταξύ τους, εκτός από προσωπικές ιστορίες θα ακούγονται και οδηγίες που θα κατευθύνουν τον εκάστοτε θεατή σε ένα σημείο συνάντησης, πέριξ της πλατείας, με τον προσωπικό του αφηγητή.

Πώς βιώνουν την καθημερινότητα και για ποιο λόγο βρέθηκαν σε αυτήν την κατάσταση; Ποιες είναι οι συνθήκες διαβίωσης, οι ανάγκες τους;

Ποιες είναι οι συνθήκες διαβίωσης, οι ανάγκες τους;

Ποιές εμπειρίες θα είναι διατεθειμένη η κάθε πλευρά να μοιραστεί όταν βρεθεί ενώπιος ενωπίω;»

Οι παραστάσεις που δόθηκαν κάθε μέρα ήταν 4 και τα έσοδα δόθηκαν για την ενίσχυση των σκοπών του περιοδικού δρόμου ΣΧΕΔΙΑ.

Ο σκηνοθέτης Πρόδρομος Τσινικόρης δήλωσε για το δρώμενο:

«Για το Στη μέση του δρόμου – Αθήνα, δούλεψα μόνος, χωρίς τον Ανέστη Αζά, γιατί το πρόγραμμά μας δεν ταίριαζε. Δοκιμάζω ένα φορμάτ που έχω δει σε αρκετές «παραστάσεις» στο εξωτερικό κι εδώ, στις οποίες το κοινό περπατά μέσα στην πόλη κι ακούει αφηγήσεις με ακουστικά. Μ’ ενδιάφερε το ζήτημα των αστέγων –αν και δεν ήξερα κανέναν πριν αρχίσω να δουλεύω την παράσταση. Και φαντάζομαι οι περισσότεροι άνθρωποι γύρω μας όχι μόνο δεν γνωρίζουν αστέγους, αλλά δεν έχουν ακούσει ποτέ τη φωνή τους. Μπορεί να τους έχουν δει, αλλά δεν τους έχουν ακούσει. Έτσι δικαιολογήθηκε δραματουργικά η χρήση των ακουστικών και η κίνηση μέσα στην πόλη, μια που οι άνθρωποι αυτοί έχουν σπίτι τους την πόλη, τους δρόμους. Η επιλογή του audio-walk δημιουργεί το πλαίσιο και τον τρόπο να ακούσουμε αυτούς τους ανθρώπους.

Άστεγος δεν είναι μόνον αυτός που είναι στο δρόμο• είναι αυτός που κοιμήθηκε το βράδυ σε μια καφετέρια γιατί δεν είχε πού να πάει• είναι αυτός που φιλοξενείται στον ξενώνα του δήμου• αυτός που φιλοξενείται από την οικογένειά του• αυτός που αλλάζει σπίτι κάθε μήνα επειδή δεν μπορεί να συντηρήσει μόνος του ένα νοικοκυριό. Είναι αρκετές διαφορετικές περιπτώσεις και περισσότεροι απ’ ό,τι φανταζόμαστε.

Δεν ήθελα να ενοχλήσω ανθρώπους που είναι στο δρόμο και να τους πω «Θέλεις να παίξεις σε μια παράσταση;» Οπότε αναζήτησα ανθρώπους μέσα από τη Σχεδία (το περιοδικό δρόμου) που ήταν διατεθειμένοι να μιλήσουν γι’ αυτή τη δύσκολη φάση της ζωής τους. Πώς έφτασαν σ’ αυτό το σημείο, τι έκαναν για να ξεφύγουν απ’ αυτήν την κατάσταση και πώς βλέπουν το μέλλον.

Οι άστεγοι που συνάντησα είναι οι πιο αισιόδοξοι άνθρωποι που έχω ποτέ συναντήσει. Σε βαθμό συγκινητικό. Κάτι που λένε όλοι και είναι χαρακτηριστικό είναι «Εγώ δεν φοβάμαι πλέον». Οι περισσότεροι από μας φοβόμαστε. Όταν τους συναντάμε παίρνουμε το βλέμμα μας από πάνω τους, προσπαθούμε να τους αποφύγουμε – κάποιοι πιθανόν γιατί μπορεί να θεωρούν ότι, κοιτάζοντάς τους, γίνονται αδιάκριτοι. Έχω την εντύπωση, ωστόσο, ότι το βλέμμα μας τους αποφεύγει γιατί φοβόμαστε στη σκέψη ότι μια συγκυρία μπορεί να φέρει κι εμάς σε μια τέτοια θέση. Ερχόμενος σε επαφή μαζί τους, συνειδητοποίησα ότι αυτοί οι άνθρωποι απλώς ατύχησαν στη ζωή τους – τους συνέβη μια απώλεια, μια χρεοκοπία. Σκέψου να είσαι 50αρης, να μείνεις χωρίς δουλειά, να σ’ αφήσει η γυναίκα σου αφού πάρει και τα παιδιά. Πώς να σηκώσεις κεφάλι μετά; Μένεις μόνος σου. Δεν είναι δύσκολο να βρεθείς στο δρόμο.

Θα είναι επτά άστεγοι και επτά «θεατές» ανά ώρα από τις 5μμ έως τις 8μμ στην πλατεία Κλαυθμώνος. Οι «θεατές» θα είναι στην πλατεία και με ακουστικά καθένας θα ακούει μια διαφορετική ιστορία. Οι άστεγοι θα βρίσκονται σε ισάριθμα σημεία πέριξ της πλατείας. Οι αφηγήσεις είναι περίπου 20 λεπτών, και στο τέλος τους οι «θεατές» θα μπορούν να γνωρίσουν τον άνθρωπο του οποίου την ιστορία άκουσαν και να συζητήσουν μαζί του.

Εννοείται ότι από τους αστέγους επέλεξα αυτούς που τους ενδιέφερε η συνάντηση με τους ανθρώπους. Που ήθελαν να μιλήσουν. Είναι η επικοινωνιακή ανάγκη που τους έκανε να ανταποκριθούν, όχι τα χρήματα που θα πάρουν. Μάλιστα, όταν τους είπα ότι υπάρχει αμοιβή για τη συμμετοχή τους, μου είπαν «Μα εγώ δεν θέλω χρήματα, δεν το κάνω για τα λεφτά. Με προσβάλλεις». Και τους απάντησα, πρέπει να πάρεις χρήματα γιατί αλλιώς δικαιολογείς την απλήρωτη εργασία.

Θέλω να φύγουν οι θεατές και να σκεφτούν για τη δική τους ζωή: Πού και γιατί έχει βαλτώσει; Γιατί δεν είμαι ευτυχισμένος. Πώς αυτός ο άνθρωπος που αντιμετωπίζει τα πάνδεινα αισθάνεται καλύτερα ψυχολογικά, πιο δυνατός και αισιόδοξος από μένα;»

Για τις μία από τις επτά ιστορίες που έμαθα θα τη γνωστοποιήσω για να δείτε ότι οι άστεγοι είναι άνθρωποι της διπλανής πόρτας, που μάλιστα είχαν πολλά χρήματα, απλώς η ζωή τους τράβηξε σε δρόμους που δεν περίμεναν.

Ο κ. Μιχάλης μηχανικός αεροσκαφών με δύο σπίτια και αρκετά αποταμιευμένα χρήματα μετά από δύο διαζύγια έχασε τα μοναδικά κεραμίδια που είχε, αφού πήγαν στις συζύγους και ο ίδιος έμενε με τους γονείς του που νοίκιαζαν σπίτι. Ο πατέρας του είχε φορτηγό το οποίο ανέλαβε ο ίδιος, αλλά όταν βγήκε το πρώτο μνημόνιο το 2010 απελευθερώθηκε το επάγγελμα του οδηγού φορτηγού και η άδεια από 60.000 ευρώ κόστιζε πλέον 100 ευρώ! Στο όλο δράμα του προστέθηκε και η κλοπή του φορτηγού του με αποτέλεσμα να χάσει εντελώς τη δουλειά του!!! Δεν μπορούσε να διαγραφεί από το ταμείο του γιατί δεν είχε φορολογική ενημερότητα, επειδή χρωστούσε στην εφορία. Έτσι βρέθηκε στον ξενώνα του Δήμου Αθηναίων και είπε διηγούμενος την ιστορία του πως αν και δεν έχει τίποτα, νιώθει ότι έχει τα πάντα!!!

Γιατί από τότε που έμεινε στη μέση του δρόμου ανέβηκε το πνευματικό του επίπεδο. Κάθε μέρα νιώθει ευγνώμων απέναντι στο Θεό και είναι σίγουρος πως μέχρι το τέλος της ημέρας θα τα καταφέρει. Και δεν διαψεύδεται από τη Θεία Πρόνοια. Κάθε μέρα έχει να φάει, έχει τα τσιγάρα του και το βράδυ τρώει τα σουβλάκια του και πίνει τη μπύρα του μιλώντας με το φίλο του Λάμπρο επίσης άστεγο, για θέματα που δεν συζητάει ο βασιλιάς με τους φίλους του, όπως λέει. Γιατί και οι άλλοι άστεγοι που ξέρει είναι άνθρωποι που το πνεύμα τους δεν περιορίζεται σε αυτά απασχολούν όλους τους υπόλοιπους στην κοινωνία.

Είναι μια πραγματική ιστορία ενός ανθρώπου. Ανά πάσα ώρα και στιγμή όλοι κινδυνεύουν να μείνουν στη μέση του δρόμου. Η χώρα μας καλείται και πάλι να μπει σε ένα νέο μνημόνιο και εύχομαι να μην αυξηθούν οι ιστορίες των αστέγων. Αλλά όπως φαίνεται ουδέν κακόν αμιγές καλού. Μέσα από την κονιορτιοποίηση της ζωής μας  μπορεί να έρθει η ανάσταση μας… Ποιος όμως είναι ικανός να το δεχθεί;